تشخیص زمان صحیح ورود به بازار یکی از مهارت‌های مهم معامله در بازار فارکس است. هدف ما باید این باشد که بتوانیم هرچه سریع‌تر وارد روند در حال پدیدار شدن بشویم و نوسان حداکثری قیمت را بگیریم. یکی از بهترین روش‌های رسیدن به این هدف، پیش‌بینی الگوهای بازگشتی بالقوه‌ی نمودار است. در این درس، در مورد بعضی از مهم‌ترین الگوهای بازگشتی فارکس صحبت می‌کنیم.
الگوهای بازگشتی فارکس
الگوهای نمودار می‌توانند تمایل شرکت‌کنندگان بازار را نسبت به یک جفت‌ارز منعکس کنند. برای مثال، فعالان اصلی بازار بر این باور باشند که یک سطح نگه داشته می‌شود و عملی انجام دهند که آن سطح را محافظت کند، در آن سطح شاهد بازگشت قیمت خواهیم بود.
الگوهای بازگشتی فارکس شکل‌هایی روی نمودارند که در پیش‌بینی نواحی بازگشت با احتمال بالا به ما کمک می‌کنند. این الگوهای می‌توانند به شکل یک تک‌شمع یا گروهی از شمع‌ها به ردیف و به شکلی خاص باشند و یا اینکه یک الگوی نمودار بزرگ باشند. هر یک از این شکل‌های نموداری، دارای پتانسیل بازگشتی خاص خودش است و توسط معامله‌گران باتجربه برای به دست آوردن بالاترین سود از طریق ورود به جهت جدید بازار استفاده می‌شود.
انواع الگوهای بازگشتی فارکس
الگوهای بازگشتی به دو دستهی اصلی تقسیم می‌شوند؛ الگوی بازگشتی نزولی و الگوی بازگشتی صعودی.
الگوی بازگشتی صعودی Bullish Reversal Pattern پیش‌بینی می‌کند که حرکت نزولی فعلی به مسیر صعودی برمی‌گردد.
الگوی بازگشتی نزولی Bearish Reversal Pattern پیش‌بینی می‌کنه که حرکت صعودی فعلی به مسیر نزولی برمی‌گردد.
مهم‌ترین الگوهای بازگشتی نمودار شمعی
با چهار مورد از مهم‌ترین الگوهای بازگشتی نمودار شمعی شروع می‌کنیم که هر معامله‌گری باید آن‌ها را بلد باشد.
الگوی نمودار شمعی دوجی
الگوی شمعی دوجی یکی از الگوهای بازگشتی متعارف در نمودار شمعی است و ساختار آن به راحتی قابل تشخیص است. اول اینکه الگوی دوجی یک الگوی تک‌شمعی است. این الگو وقتی ساخته می‌شود که در یک دوره، قیمت باز شدن و بسته شدن یکسان باشد. به این ترتیب، الگوی دوجی بدنه ندارد و شبیه صلیب است. دوجی می‌تواند بعد از یک حرکت قیمت طولانی یا در بعضی مواقع، وقتی بازار خیلی آرام است و نوسانی وجود ندارد، ظاهر شود. در هر دو صورت، الگوی نمودار دوجی همان جایی که باز شده یا خیلی نزدیک به آن‌جا بسته می‌شود. این الگو معمولاً با تردید یا ناتوانی بازار در ارتباط است. وقتی دوجی بعد از یک روند حرکت طولانی شکل می‌گیرد، می‌تواند یک پتانسیل بازگشتی قوی فراهم کند. شمع نشاندهندهی عدم توانایی معامله‌گران روند برای ادامه‌ی فشار روی قیمت در جهت فعلی است. نیروهای بین صعودی و نزولی شروع به برابر شدن می‌کنند و در نهایت، تغییر مسیر می‌دهند.
در مورد بالا، می‌بینید که شمع دوجی به عنوان یک سیگنال بازگشتی نزولی عمل می‌کند. توجه کنید که پرایس‌اکشنی که به دوجی منجر شده است، اما فشار صعودی همانطور که در شمع دوجی و دو شمع پیشین دوجی دیده می‌شود، شروع به کاهش می‌کند. بعد از ظاهر شدن دوجی، روند معکوس می‌شود و پرایس‌اکشن حرکت نزولی را آغاز می‌کند.
الگوی چکش و الگوی شهاب
الگوی چکش، یک الگوی تک‌شمعی دیگر است که عملکرد معکوس‌کننده دارد. این شمع به دارا بودن بدنه‌ای بسیار کوچک، سایه‌ی بالایی کوچک (یا بدون سایه) و یک سایه‌ی پایینی بسیار بلند شناخته می‌شود. الگوی چکش تنها وقتی به عنوان سیگنال معکوس معتبر است که در هنگام روند نزولی ظاهر شود:
این طرح شرایطی را به شما نشان می‌دهد که برای تأیید الگوی بازگشتی چکش به آن نیاز دارید. لازم به ذکر است که چکش شمعی به خودی خود می‌تواند صعودی یا نزولی باشد و این موضوع عملکردش را تغییر نمی‌دهد. بسته به روند و ساختار شمع، چهار نوع الگوی چکش وجود دارد:
در دو حالت اول، یک روند نزولی داریم که به حرکت قیمت صعودی معکوس می‌شود. اختلاف بین دو شمع در این است که در حالت دوم، فتیله‌ی بلند در جهت مخالف قرار می‌گیرد. به این ساختار، الگوی چکش معکوس گفته می‌شود.
در دو حالت دوم، یک روند صعودی داریم که به روند نزولی معکوس می‌شود. اگر سایه‌ی بلند در قسمت پایین باشد، نام الگو مرد اعدامی یا آویزان است. اگر سایه‌ی بلند در قسمت بالا باشد، نام الگو شهاب است. در هر چهار حالت، نزولی یا صعودی بودن الگوی بازگشتی اهمیتی ندارد. این موضوع، عملکرد الگو را تغییر نمی‌دهد.حالا به مثال الگوی شهاب توجه کنید:
چارت بالا یک شهاب شمعی را نشان می‌دهد که عضوی از خانواده‌ی الگوی بازگشتی چکش است. شهاب شمعی بعد از یک روند صعودی ظاهر می‌شود و سایه‌ی بلند آن در قسمت بالایی است. الگوی شهاب سیگنال بازگشت روند صعودی موجود است.
الگوی بازگشتی پوششی یا اینگالفینگ
الگوی بعدی موردبحث ما، الگوی بازگشتی پوششی یا الگوی اینگالفینگ است. توجه کنید که این الگو، یک الگو دو شمعی است. این یعنی شکل الگو حاوی دو شمع است. این الگو از یک شمع اولیه که فوراً توسط شمع بعدی پوشش داده می‌شود، ساخته می‌شود. این یعنی بدنه‌ی شمع دوم باید بالا و پایین شمع اول برود.
دو نوع الگوی پوششی داریم؛ صعودی و نزولی. الگوی پوششی صعودی در پایان یک روند نزولی رخ می‌دهد و سیگنال بازگشت احتمالی روند به روند صعودی است. شمع اول الگوی اینگالفینگ صعودی باید نزولی باشد. شمع دوم یا شمع اینگالفینگ، باید صعودی و کاملاً حاوی بدنه‌ی شمع اول باشد.
ویژگی الگوی پوششی نزولی دقیقاً برعکس است. جای این الگو در انتهای روند صعودی است و با یک شمع صعودی آغاز می‌شود که بدنه‌ی آن توسط شمع بعدی که بزرگتر است و خاصیت نزولی دارد پوشانده می‌شود.برای بررسی الگوی بازگشتی پوششی، چند دقیقه به مثال زیر توجه کنید:
این نمودار به شما نشان می‌دهد که یک الگوی بازگشتی پوششی صعودی چگونه کار می‌کند. ببینید که در این مثال، دو سایه‌ی شمع اول تقریباً شامل تمام بدنه‌ی شمع دوم شده است. این موضوع الگو را قوی‌تر می‌کند. در این چارت می‌بینیم که قیمت برمی‌گردد و بعد از اینگالفینگ صعودی افزایش می‌یابد.
قوانین معاملات برای الگوهای بازگشتی در نمودار شمعی
برای معامله از طریق الگوهای بازگشتی فارکس، باید چند قانون ساده در مورد ورود به معامله، سطح توقف ضرر و برداشت سود بلد باشید. در بخش‌های زیر به این قوانین می‌پردازیم.
ورود به معامله
تأیید هر الگوی بازگشتی که در درس امروز خواندیم، از شمع بعدی که بعد از الگو می‌آید حاصل می‌شود. این شمع باید در مسیری باشد که ما پیش‌بینی کرده‌ایم. بعد از پایان این شمع، می‌توانید وارد معامله شوید. در مثال الگوی پوششی صعودی بالا، تأیید از طریق یک شمع صعودی کوچکتر حاصل می‌شود که بعد از الگو ظاهر شده است. در لحظه‌ی پایان این شمع می‌توانید وارد یک پوزیشن بلندمدت بشوید. این یک رویکرد محافظه‌کارانه است و بهترین تأیید را ارائه می‌دهد.
توقف ضرر
هیچگاه بدون سفارش توقف ضرر وارد الگوهای بازگشتی فارکس نشوید. شما باید سفارش توقف ضرر را فراتر از سطح نوسان اخیر الگویی که دارید از آن طریق معامله می‌کنید، قرار دهید. پس اگر معامله‌ی شما طولانی‌مدت است، توقف شما باید پایین‌تر از پایین‌ترین نقطه‌ی الگو باشد. اگر پوزیشن کوتاه است، توقف باید بالای بلندترین نقطه‌ی الگو باشد. به یاد داشته باشید که این قانون، سایه‌های شمع‌ها را هم در نظر می‌گیرد.
برداشت سود
هنگام معامله از طریق الگوی بازگشتی، حداقل حرکت قیمتی که باید هدفگذاری کنید، هم‌اندازه با اندازه‌ی خود الگو است. پایین و بالای الگو را در نظر بگیرید (شامل سایه‌ها هم می‌شود) و این فاصله را که از انتهای الگو آغاز می‌شود، به کار ببرید. این باید حداقل هدفی باشد که پیش‌بینی می‌کنید. بعد از رسیدن به این سطح، ممکن است تصمیم بگیرید برای کسب سود بیشتر در معامله بمانید و با استفاده از قوانین پرایس‌اکشن معامله را مدیریت کنید.
الگوهای بازگشتی مهم
حالا که نکات جالب و مهمی در خصوص الگوهای بازگشتی فارکس یاد گرفتید، دنده را عوض می‌کنیم و کمی هم در مورد برخی از الگوهای کلاسیکی که خاصیت بازگشتی دارند، صحبت می‌کنیم. دو مورد از محبوب‌ترین‌های این گروه از الگوها شامل دو کف/ دو سقف و الگوی سر و شانه می‌شود.
دو سقف و دو کف
با الگوی بازگشتی دو سقف یا دابل تاپ شروع می‌کنیم. این الگو روی نمودار قیمت شامل دو سقف (قله) است. این دو سقف یا در یک سطح مقاومت قرار دارند و یا سقف دوم کمی پایین‌تر است. این الگو عموماً شبیه به حرف M است.دابل تاپ، یک الگوی مخالف خود به نام دابل باتم یا دو کف دارد. این الگو شامل دو کف (دره) است که یا هر دو روی یک سطح پشتیبانی هستند و یا دومین کف کمی بالاتر است. این الگو شبیه به حرف W است.
این الگوها در خیلی از موارد عملکرد قیمت را معکوس می‌کنند. بیاید الگوی دو سقف را روی یک نمودار قیمت ببینیم:توجه کنید که در این مثال، سقف دوم کمی پایین‌تر از سقف اول است. این یک اتفاق معمول در الگوهای دابل تاپ معتبر است.تأیید این الگوی بازگشتی، در لحظه‌ای می‌آید که قیمت پایین بین دو سقف را می‌شکند. این سطح با رنگ آبی مشخص شده است و به آن خط ماشه یا خط سیگنال می‌گویند.
سفارش توقف ضرر در معامله براساس الگوی دو سقف باید دقیقاً بالای سقف دوم باشد.هدف حداقلی الگوی دو سقف، برابر با فاصله‌ی میان گردن و خط مرکزی است که دو سقف را به هم وصل می‌کند. الگوی دو کف دقیقاً به همین شکل اما کاملاً برعکس کار می‌کند. بنابراین، الگوی دو کف یا دابل باتم روندهای نزولی را معکوس می‌کند و باید در جهت صعودی معامله شود.
الگوی سر و شانه
حالا ببینیم که الگوی سر و شانه روی یک نمودار واقعی به چه شکل است:
در نمودار بالا می‌بینیم که قیمت دقیقاً پیش از الگوی سر و شانه در حال افزایش است. این یک ویژگی مهم در تأیید الگوی سر و شانه است. تأیید این الگو وقتی می‌آید که قیمت، خطی که از دو کف طرفین سر عبور می‌کند را بشکند. به این خط نک‌لاین یا خط گردن می‌گویند که در این نمودار با رنگ آبی مشخص شده است. وقتی قیمت خط گردن را می‌شکند، شما یک سیگنال معکوس دریافت می‌کنید. این زمانی است که می‌خواهید معامله‌ای را در طرف کوتاه شروع کنید.
باید سفارش توقف ضرر را بالای آخرین شانه‌ی الگو قرار دهید؛ یعنی شانه‌ی راست. سپس با حداقل حرکت قیمت که معادل فاصله‌ی بین بالای سر و خط گردن است، معامله می‌کنید.الگوی سر و شانه‌ی معکوس، وارونه‌ی الگوی سر و شانه است. این الگو بعد از یک روند نزولی می‌آید، سه کف را با سر و شانه ایجاد و روند را معکوس می‌کند. این الگو باید در جهت صعودی معامله شود.
استراتژی معکوس فارکس
وقتی از یک استراتژی معکوس استفاده می‌کنیم، بهتر است که منتظر باشیم تا الگو تأیید شود. در این قسمت چند ایده‌ی تأیید الگو به شما یاد می‌دهیم تا در هنگام معامله از طریق الگوهای بازگشتی فارکس از آن‌ها استفاده کنید. در نمودار زیر، پنج معامله‌ی معکوس نمایش داده شده است.
تصویر بالا مربوط به نمودار چهار ساعته‌ی جفت‌ارز فارکسی USD/JPY در دسامبر 2016 است. نمودار نشاندهندهی پنج معامله‌ی بالقوه براساس یک استراتژی بازگشتی با استفاده از نمودار شمعی و الگوهای نمودار است. هر معامله با یک شماره‌ی سیاه در شروع معامله مشخص شده است.معامله‌ی اول وقتی می‌آید که ما یک الگوی چکش کوچک می‌بینیم که با شمع صعودی بعدی تأیید شده است. توجه کنید که بعد از شمع تأیید، قیمت به سرعت کمینه‌ی هدف الگو را کامل می‌کند.
سپس یک الگوی مرد اعدامی یا آویزان می‌بینیم زیرا بعد از یک افزایش پدیدار می‌شود اما شمع بعدی صعودی است و الگو را تأیید نمی‌کند. پس باید این الگو را نادیده بگیریم.بعد از آن قیمت یک الگوی سر و شانه ایجاد کرده است. در بالای شانه‌ی دوم یک الگوی مرد آویزان دیگر می‌بینیم که این بار تأیید و کامل شده است. این یک فرصت معاملاتی خوب است. سفارش توقف ضرر باید بالای قسمت بالای سایه‌ی بالایی الگوی مرد آویزان قرار بگیرد.
این معامله می‌تواند با تأیید الگوی سر و شانه‌ی بزرگ، ادامه پیدا کند. به راحتی می‌توان این معامله را با همان دستور توقف ضرر نگه داشت تا زمانی که پرایس اکشن به اندازه‌ای برابر با اندازه‌ی الگوی سر و شانه حرکت کند. بعد از این که هدف در قسمت انتهایی فلش بزرگ بنفش کامل شد، می‌توانید معامله را ببندید.
سپس، قیمت تقویت می‌شود و یک الگوی دابل باتم یا دو کف ایجاد می‌کند که یک فرصت معاملاتی فوق‌العاده است. می‌توانید بعد از اینکه قیمت خط ماشه‌ی افقی بنفش را شکست، USD/JPY بخرید. همانطور که در تصویر می‌بینید، باید دستور توقف ضرر خود را زیر دومین کف الگو در نظر بگیرید. معامله را تا زمانی که سایز الگو کامل شود، نگه دارید.
پس از آن، پرایس اکشن معکوس می‌شود و یک حرکت نزولی را آغاز می‌کند. در مسیر نزولی، یک الگوی تک‌شمع چکش را در مستطیل خاکستری می‌بینیم. با این حال، شمع بعد از الگوی چکش نزولی است و اعتبار الگو را تأیید نمی‌کند. به همین دلیل، باید این الگو را نادیده بگیرید.
فرصت معاملاتی بعد، پس از نوسان قیمت به سمت بالا ایجاد می‌شود. در آخرین مستطیل آبی، یک الگوی بازگشتی شهاب با یک سایه‌ی بالایی بزرگ می‌بینید. این موضوع، باعث افزایش اعتماد ما به الگو می‌شود. بعد از اینکه شمع نزولی بعدی در تأیید الگوی شهاب کامل شد، می‌توانید یک معامله‌ی کوتاه باز کنید. دستور توقف ضرر باید بالای سایه‌ی بالایی الگو قرار بگیرد. می‌توانید این معامله را حداقل تا زمانی که کمینه‌ی حرکت قمیت برابر با اندازه‌ی الگوی شهاب شود، نگه دارید.
نتیجه‌گیری
الگوهای بازگشتی فارکس، الگوهای نمودار شمعی هستند که می‌توانند متشکل از یک یا چند شمع و یا حتی الگوهای بزرگتری باشند که معکوس شدن قیمت را پیش‌بینی می‌کنند.
هر الگوی نمودار، دارای یک مؤلفه‌ی خاص است که می‌تواند در پیش‌بینی نوسانات قیمت به معامله‌گر کمک کند.
دو نوع الگوی بازگشتی وجود دارد:
- الگوی بازگشتی صعودی: حرکت نزولی را معکوس و حرکت صعودی را آغاز می‌کند.
- الگوی بازگشتی نزولی: حرکت صعودی را معکوس و حرکت نزولی را آغاز می‌کند.
الگوهای بازگشتی مهم نمودار شمعی عبارتند از:
- دوجی: قیمت همان‌جایی که باز شده، بسته می‌شود و یک شمع بدون بدنه ایجاد می‌کند.
- چکش: یک بدنه‌ی کوچک، یک سایه‌ی بزرگ و یک سایه‌ی کوچک دارد. بسته به روند قبلی و موقعیت شمع، چهار نوع الگوی چکش داریم.
- پوششی: شامل دو شمع می‌شود که یکی از دیگری کوچکتر است و بدنه‌ی شمع دوم، بدنه‌ی اولین شمع را پوشش می‌دهد. این الگو در دو نوع صعودی و نزولی ایجاد می‌شود.
الگوهای بازگشتی مهم عبارتند از:
- دو سقف: قیمت دو سقف که تقریباً روی یک سطح مقاومت هستند ایجاد می‌کند. بعد از آن، قیمت تمایل دارد یک حرکت نزولی را آغاز کند.
- دو کف: نظیر معکوس الگوی دو سقف عمل می‌کند.
- سر و شانه: قیمت یک سقف، یک سقف بالاتر و یک سقف پایین‌تر ایجاد می‌کند. بعد از آن قیمت به سمت نزولی تمایل دارد.
- سر و شانه‌ی معکوس: کاملاً شبیه اما برعکس الگوی سر و شانه عمل می‌کند.
هنگام استفاده از استراتژی‌های معکوس فارکس، بعد از دریافت تأیید اعتبار الگو معامله را باز می‌کنید.
