واگرایی همگرایی میانگین متحرک (Moving Average Convergence Divergence) یا MACD یک اندیکاتور مومنتومی روندگرا است که رابطه بین دو میانگین متحرک نمودار قیمت را نشان می‌دهد. در این آموزش MACD می‌خواهیم هر آنچه را که باید در رابطه با اندیکاتور MACD و نحوه استفاده از این اندیکاتور بدانید، برای شما توضیح دهیم. با ما همراه باشید.
خط MACD از کم کردن میانگین متحرک نمایی (Exponential Moving Average) یا EMA با دوره ۲۶ روزه از EMA ۱۲ روزه به دست می‌آید. یک EMA ۹ روزه به نام خط سیگنال در بالای خط MACD رسم می‌شود و می‌توان از آن برای دریافت سیگنال‌های خرید و فروش، استفاده کرد.
وقتی خط MACD از پایین به بالا خط سیگنال را قطع کند می‌توان آن را سیگنال خرید در نظر گرفت و وقتی که خط MACD خط سیگنال را از بالا به پایین قطع کند، می‌توان آن را سیگنال فروش دانست.
با اینکه MACD هم اندیکاتوری مومنتومی و هم اندیکاتوری روندگرا است اما کمی با تأخیر نسبت به پرایس اکشن، سیگنال می‌دهد.
در ادامه این مقاله، پس از اینکه اندیکاتور MACD را به طور کامل به شما معرفی کردیم، نحوه استفاده از این اندیکاتور را به شما توضیح می‌دهیم.
اندیکاتور MACD چیست؟
MACD یکی از محبوب‌ترین اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال در تریدینگ است. دلیل این محبوبیت بالا را می‌توان انعطاف‌پذیری زیاد و سادگی استفاده از این اندیکاتور دانست. از MACD هم می‌توان به عنوان اندیکاتوری مومنتومی و هم به عنوان اندیکاتوری روندگرا استفاده کرد.
مفهوم MACD بسیار ساده است. این اندیکاتور، اختلاف بین دو میانگین متحرک نمایی یا EMA ۲۶ روزه و ۱۲ روزه را محاسبه می‌کند. EMA ۱۲ روزه، سریع‌تر از EMA ۲۶ روزه است. از اختلاف این دو EMA، خط MACD به دست می‌آید.
در محاسبه جداگانه هر کدام از این EMAها از قیمت‌های پایانی هر دوره زمانی، استفاده می‌شود. در نمودار MACD، یک EMA ۹ روزه از خود MACD نیز رسم می‌شود که آن را خط سیگنال می‌نامند و هر زمانی که MACD این خط را قطع کند، می‌توان آن را یک سیگنال خرید یا فروش دانست؛ اگر MACD خط سیگنال را به سمت بالا قطع کند، سیگنال خرید و اگر آن را به سمت پایین قطع کند، سیگنال فروش ایجاد شده است.
هیستوگرام MACD نیز که تفاوت بین دو خط MACD و خط سیگنال را نشان می‌دهد، برای تحلیل تکنیکال و پیدا کردن نقاط ورود و خروج استفاده می‌شود و کار کردن با آن، ساده‌تر از خط‌های MACD و سیگنال است. وقتی خط MACD بالاتر از خط سیگنال باشد، هیستوگرام مثبت است و وقتی که MACD پایین‌تر از خط سیگنال باشد، هیستوگرام منفی است.
تاریخچه شکل‌گیری اندیکاتور MACD
این اندیکاتور در سال ۱۹۷۹ توسط جرالد اپل (Gerald Appel) معرفی شد. او در دهه ۱۹۷۰ به دنبال اندیکاتور جدیدی بود که به راحتی قابل تفسیر باشد تا همه بتوانند از آن استفاده کنند. اپل MACD را در سال ۱۹۷۷ اختراع و در سال ۱۹۷۹ آن را منتشر کرد. با این حال، نحوه استفاده او از این اندیکاتور، به مرور زمان تغییر کرد و کامل‌تر شد و هم تریدرهای کوتاه-مدت و هم تریدرهای بلند-مدت، کار کردن با این اندیکاتور را شروع کردند.
نحوه استفاده از اندیکاتور MACD
تا اینجا، اطلاعاتی را که باید برای شروع آموزش MACD داشته باشید، به شما ارائه دادیم. حالا می‌توانیم در رابطه با نحوه استفاده از این اندیکاتور محبوب، صحبت کنیم.
از آنجایی که در نمودار MACD دو میانگین متحرک با سرعت‌های متفاوت وجود دارد، طبیعی است که میانگین متحرک سریع‌تر (خط MACD) در مقایسه با میانگین متحرک کندتر (خط سیگنال) زودتر به پرایس اکشن واکنش نشان می‌دهد.
وقتی روند جدیدی در قیمت آغاز می‌شود، خط MACD از خط سیگنال فاصله می‌گیرد (واگرایی) و بنابراین، می‌توان واگرایی در نمودار MACD را آغاز روند جدیدی دانست. در نمودار زیر می‌توانید ببینید که هر جایی که خط MACD خط سیگنال را به سمت پایین قطع می‌کند، یک روند نزولی شروع می‌شود.
دقت داشته باشید که در جاهایی که این دو خط هم دیگر را قطع می‌کنند، هیستوگرام صفر می‌شود زیرا هیستوگرام، تفاوت بین این دو خط را نشان می‌دهد.
با شروع روند نزولی، خط MACD از خط سیگنال فاصله می‌گیرد و هیستوگرام، بزرگ‌تر و بزرگ‌تر می‌شود. برای درک بهتر موضوع به مثال زیر توجه کنید.
در این نمودار یک ساعته جفت ارز دلار/یورو، خط MACD، خط سیگنال را به بالا قطع می‌کند و هیستوگرام هم صفر می‌شود. همانطور که می‌بینید، در همین نقطه، اصلاح قیمت پایان میابد و روند صعودی جدیدی با فاصله گرفتن خط MACD از خط سیگنال و رشد هیستوگرام، شروع می‌شود.
میزان دقت MACD
متأسفانه اندیکاتور MACD دقت بالایی در پیشبینی قیمت ندارد. در یک مطالعه روی ۱۰۲۸ سهام دارای ارزش بازار بالا، نشان داده شده است که این اندیکاتور،تنها در ۴۹ درصد از مواقع، می‌تواند رفتار قیمت را پیشبینی کند. بنابراین، اگر به جای استفاده از MACD، با پرتاب سکه تصمیم به خرید یا فروش بگیرید، نتیجه بهتری خواهید گرفت!
اما کدام نوع از کراس اوورها (تقاطع خطوط) بیشترین دقت را دارند؟
در کراس اوورهایی که خط MACD، خط سیگنال را به بالا قطع می‌کند، میزان دقت این اندیکاتور، ۵۲.۸ درصد و در کراس‌اوورهایی که خط MACD خط سیگنال را به پایین قطع می‌کند، میزان دقت این اندیکاتور، ۴۵.۸ درصد است.
تنظیمات محبوب و اولیه اندیکاتور MACD
در این بخش از آموزش اندیکاتور MACD، تنظیمات محبوب این اندیکاتور را که در اکثر نرم‌افزارهای تحلیل تکنیکال در حالت پیشفرض قرار دارند، برای شما آورده‌ایم:
- EMA اول که FastLength نامیده می‌شود، روی ۱۲ قرار دارد.
- EMA دوم که SlowLenghth نیز نامیده می‌شود روی ۲۶ قرار دارد.
- خط سیگنال که SignalLength نیز نامیده می‌شود، روی ۹ قرار دارد.
رایج‌ترین استراتژی‌ها با استفاده از MACD
استراتژی‌های مختلفی برای استفاده از اندیکاتور MACD وجود دارد که در این آموزش MACD، چهار استراتژی اصلی را به شما معرفی می‌کنیم. همچنان با ما همراه باشید.
۱- استراتژی تقاطع خطوط MACD و سیگنال
در این استراتژی از تقاطع خطوط MACD و سیگنال به عنوان سیگنال خرید و فروش استفاده می‌شود. همانطور که پیش از این توضیح دادیم، هر زمانی که خط MACD، خط سیگنال را به پایین قطع کند، می‌توان آن را سیگنال فروش و هر زمان که MACD خط سیگنال را به بالا قطع کند، می‌توان آن را سیگنال خرید در نظر گرفت. در استفاده از این استراتژی حتما باید به این نکته توجه داشته باشید که هر زمانی که روند قیمت، روند ضعیفی باشد، احتمال ایجاد سیگنال‌های غلط وجود دارد.
۲- استراتژی برگشت هیستوگرام
این استراتژی، یکی از محبوب‌ترین استراتژی‌های مورد استفاده تریدرهایی است که با MACD کار می‌کنند. همانطور که پیش از این گفتیم، نمودارهای میله‌ای هیستوگرام، نشان‌دهنده اختلاف بین خط MACD و خط سیگنال هستند. وقتی این میله‌ها کوتاه می‌شوند، به این معنی است که سرعت روند بازار (صعودی یا نزولی) کاهش پیدا می‌کند و می‌توان انتظار برگشت قیمت را داشت. در مقابل، هر زمانی که اندازه میله‌های هیستوگرام MACD در حال افزایش باشد، به این معنی است که روند کنونی بازار (صعودی یا نزولی) در حال قوی‌تر شدن است.
۳- استراتژی تقاطع‌های صفر
در این استراتژی، تریدر به دنبال نقاطی است که میانگین متحرک‌ها، خط صفر را قطع می‌کنند. این نقاط، می‌توانند شروع روندهای قیمتی جدیدی باشند. وقتی MACD خط صفر را از پایین به سمت بالا قطع می‌کند، می‌توان انتظار یک روند صعودی و هر زمانی که MACD خط صفر را از بالا به سمت پایین قطع می‌کند، می‌توان انتظار یک روند نزولی را داشت.
۴- استراتژی واگرایی خطوط MACD و سیگنال
تریدرهای فارکس، خیلی از این استراتژی استفاده می‌کنند. واگرایی خطوط MACD و سیگنال، نشان‌دهنده این است که روند قبلی در حال ضعیف شدن است و احتمال بازگشت قیمت وجود دارد.
از کدام اندیکاتور همراه با MACD استفاده کنیم؟
۱- MACD + شاخص توان وابسته (RVI)
در این روش از اندیکاتور شاخص توان وابسته (Relative Vigor Index) یا RVI همراه با MACD استفاده می‌شود زیرا RVI یک اندیکاتور نوسان‌گر است که قیمت پایانی را به محدوده قیمت، مرتبط می‌کند.
محاسبه RVI کمی پیچیده است و برای ساده‌تر شدن موضوع، می‌توان آن را تا حدودی مشابه با نوسان‌گر استوکاستیک (Stochastic Oscillator) در نظر گرفت.
به اضافه کردن یک نوسان‌گر به تحلیل MACD، می‌توان سیگنال‌های بیش‌خرید و بیش‌فروش را با اطمینان بیشتری شناسایی کرد.
در صورتی که کراس‌اوورها یا تقاطع خطوط MACD با تقاطع خصوص RVI منطبق باشد، اعتبار آن‌ها بیشتر است.
۲- MACD + شاخص جریان پول (MFI)
یکی دیگر از اندیکاتورهایی که می‌توان همراه با MACD استفاده کرد، شاخص جریان پول (Money Flow Index) یا MFI است. این اندیکاتور نیز نوعی نوسان‌گر است اما هم روی قیمت و هم روی حجم تمرکز دارد.
MFI در مقایسه با دیگر نوسان‌گرها، سیگنال‌های خرید و فروش کمتری تولید می‌کند زیرا این شاخص، برای ایجاد سیگنال، هم به حرکات قیمت و هم به حجم، وابسته است.
در استفاده ترکیبی از این دو اندیکاتور، از سیگنال‌های بیش‌فروش و بیش‌خرید MFI همراه با تقاطع‌های خطوط MACD استفاده می‌شود.
در صورتی که MFI سیگنال بیش‌خرید بدهد، باید منتظر تأیید تقاطع نزولی خطوط MACD و سیگنال در اندیکاتور MACD باقی‌ماند و اگر این اتفاق نیز رخ دهد، باید پوزیشن شورت گرفت.
همچنین، اگر MFI در صورتی که MFI سیگنال بیش‌فروش بدهد، باید منتظر تأیید تقاطع صعودی خطوط MACD و سیگنال در اندیکاتور MACD باقی‌ماند و اگر این اتفاق نیز رخ دهد، باید پوزیشن لانگ گرفت.
۳- MACD + TEMA
از اندیکاتور میانگین متحرک نمایی سه‌گانه (Triple Exponential Moving Average) یا TEMA نیز همراه با MACD استفاده می‌شود.
تریدرها از TEMA برای تأیید سیگنال‌های MACD استفاده می‌کنند. در واقع، برای تأیید سیگنال‌های MACD، هیچ ابزاری بهتر از اندیکاتوری نیست که سه میانگیان متحرک نمایی را هموارسازی می‌کند.
در این روش معمولا، TEMA روی میانگین متحرک‌های ۵۰ روزه تنظیم می‌شود تا حرکات بزرگ‌تر را شناسایی‌کند. بنابراین، تعداد سیگنال‌های خرید و فروش، کاهش پیدا می‌کند.
سیگنال‌های معاملاتی زمانی ایجاد می‌شوند که علاوه بر ایجاد تقاطع MACD، قیمت سهام، خط TEMA را بشکند.
۴- MACD + TRIX
اندیکاتور TRIX یکی از بهترین اندیکاتورها برای استفاده همزمان با اندیکاتور MACD است زیرا نوعی نوسان‌گر مومنتومی است.
در این روش، برای تأیید سیگنال‌های تقاطع MACD، بررسی می‌شود که آیا TRIX نیز از سطح صفر عبور کرده است یا خیر.
۵- MACD + نوسان‌گر AWESOME
AWSOME نوعی نوسان‌گر بدون مرکز است که از محاسبه اختلاف یک میانگین متحرک ساده ۵ دوره‌ای با یک میانگین متحرک ساده ۳۴ دوره‌ای به دست می‌آید.
از سیگنال‌های نوسان‌گر AWESOME یا AO ، برای تأیید سیگنال‌های MACD استفاده می‌شود.
چالش‌ها و معایب استفاده از اندیکاتور MACD
یکی از مهم‌ترین مشکلات استفاده از واگرایی MACD این است که خیلی وقت‌ها، سیگنال بازگشت قیمت می‌دهد ولی در عمل، بازگشتی اتفاق نمی‌افتد. در نتیجه، یک سیگنال مثبت کاذب ایجاد می‌شود. مشکل دیگر این است که واگرایی MACD تمامی بازگشت‌ها را پیشبینی نمی‌کند. به عبارت دیگر، بسیاری از بازگشت‌هایی که این اندیکاتور پیشبینی می‌کند، اصلا رخ نمی‌دهند و بسیاری از بازگشت‌های قیمیتی نیز توسط این اندیکاتور پیشبینی نمی‌شوند.
سیگنال بازگشت کاذب زمانی ایجاد می‌شود که قیمت یک دارایی، حرکت صعودی یا نزولی مشخصی نداشته باشد و در عرض نمودار حرکت کند. برای مثال، می‌توان به زمان‌هایی اشاره کرد که قیمت در حال رنج زدن است یا پس از یک روند صعودی یا نزولی، الگوی مثلث شکل می‌گیرد. در نتیجه، MACD از آستانه‌های قبلی خودش فاصله می‌گیرد و حتی در غیاب یک بازگشت قیمتی واقعی، به سمت خطوط صفر حرکت می‌کند.
جمع‌بندی
اندیکاتور MACD، علی‌رغم دقت پایینی که دارد، یکی از محبوب‌ترین اندیکاتورها در تحلیل تکنیکال فارکس است. این اندیکاتور از یک خط MACD، یک خط سیگنال و یک هیستوگرام تشکیل شده است. چهار استراتژی اصلی برای استفاده از این اندیکاتور شامل استراتژی تقاطع خطوط MACD و سیگنال، استراتژی برگشت هیستوگرام، استراتژی تقاطع خط صفر و استراتژی واگرایی خطوط MACD و سیگنال هستند.
همانطور که در این آموزش MACD گفتیم، به دلیل دقت پایین این اندیکاتور، معمولا برای تأیید سیگنال‌های آن از اندیکاتورهای دیگر، به ویژه RVI، MFI، TEMA، TRIX و AWESOME استفاده می‌شود.
